De eerste hulp bij een ramp of een crisis wordt bijna nooit verleend door professionals, maar door toevallige aanwezigen. Voordat de hulpdiensten aanwezig zijn, proberen slachtoffers en omstanders elkaar te helpen.
Als hulpdiensten voorheen arriveerden, moesten ze eerst op de hoogte worden gebracht van de situatie. Veel tijd ging verloren met verzamelen van informatie en het wachten op orders.
Netcentrisch bespaart tijd, doordat het alle beschikbare informatie met alle betrokken hulpdiensten deelt. Op basis van de informatie, mogen de hulpdiensten handelen naar eigen inzicht.
Informatie wordt gedeeld
Bij netcentrisch werken moet de individuele medewerker zelf (leren) observeren, oriënteren en beslissen. Nog steeds worden de diensten geïnformeerd. Het verschil met de periode voor het netcentrisch werken is, de tijdswinst die wordt behaald omdat de hulpverlener niet meer hoeft te wachten op orders.
De schematische weergave van het netcentrisch werken komt van Crisisplein.nl (tegenwoordig www.lcms.nl). Het toont hoe de informatie van de verschillende betrokken instanties wordt gedeeld.
Militaire oorsprong
Netcentrisch werken komt van het Amerikaanse leger. Gevechtsvlieger John Boyd bedacht de OODA-loop. Het Amerikaanse leger zocht naar een methode om alle betrokken organisaties van dezelfde informatie te voorzien. Deze behoefte ontstond doordat het communisme als oude en enige vijand plaatsmaakte voor veel onbekende vijanden. Situaties waren minder goed te oefenen of anderzins voor te bereiden, waardoor de manschappen afhankelijker werden van de informatie van collega’s ter plaatse. De methode is verworden tot een dril: “Observe, Orient, Decide & Act”. De OODA-loop.
Netcentrisch werken volgens het (Nederlandse) Referentiekader Regionaal Crisisplan 2009
Netcentrisch werken betekent dat informatie onderling wordt gedeeld, zodat iedereen hetzelfde beeld heeft van een crisis. Op basis van die kennis kunnen mensen zelfstandig de hun toegewezen taken uitvoeren. Zij zijn daardoor niet meer afhankelijk van de hiërarchische lijn in hun organisatie, wat de snelheid van handelen ten goede komt.
Bronnen en lezenswaardigheden
- Netcentrisch werken verbindt (ifv.nl, in het Nederlands)
- Netcentrisch werken belangrijke schakel in effectieve crisisbeheersing (platformoverheid.nl, in het Nederlands)
